Spis treści
- 1 Najważniejsze informacje
- 2 Jak przeprowadzić bezpieczną ewakuację budynku?
- 3 Kiedy należy przeprowadzić ewakuację z budynku?
- 4 Kto odpowiada za organizację bezpiecznej ewakuacji z budynku?
- 5 Koordynator ewakuacji — kto może nim zostać i jakie ma zadania?
- 6 Narzędzia do organizacji ewakuacji budynku
- 7 Najczęstsze błędy popełniane podczas organizacji ewakuacji
Wysoki poziom bezpieczeństwa w każdym budynku jest zapewniany przez przestrzeganie prawnych wymogów technicznych, które regulują projektowanie i budowę, a także poprzez stosowanie odpowiednich zabezpieczeń, jak np. systemy przeciwpożarowe, drogi ewakuacyjne, znaki ewakuacyjne czy systemy kontroli dostępu. Jednak nawet najlepiej wyposażony obiekt nie zagwarantuje bezpieczeństwa bez sprawnie zorganizowanej i przeprowadzonej ewakuacji. To właśnie ona decyduje o tym, czy w sytuacji zagrożenia wszyscy zdążą opuścić strefę zagrożenia na czas.
Najważniejsze informacje
- Sprawnie przeprowadzona ewakuacja jest kluczowym elementem bezpieczeństwa każdego budynku.
- Ewakuację należy przeprowadzać zgodnie z planem dostosowanym do specyfiki obiektu (np. biurowca, szpitala, magazynu).
- Za organizację ewakuacji odpowiada właściciel, zarządca lub pracodawca.
- Decyzję o ewakuacji podejmuje się w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia, np. podczas pożaru czy wycieku gazu.
- Pracodawca wyznacza koordynatora ewakuacji, który kieruje akcją i współpracuje ze służbami.
- Do najważniejszych zasad należą: zachowanie spokoju, podążanie za znakami i poleceniami oraz niekorzystanie z wind.
- Nowoczesne systemy zarządzania oraz regularne ćwiczenia praktyczne znacznie usprawniają proces ewakuacji.
- Najczęstsze błędy to panika, blokowanie dróg ewakuacyjnych i brak znajomości procedur.
Nadzór nad czasem pracy pracowników nie oznacza już kontroli w starym stylu – z zegarkiem w ręku i wlepionym wzrokiem w kartę wejść i wyjść. To raczej uważność – na rytm pracy zespołu, na wąskie gardła, na absurdalne spotkania i źle ustawione priorytety. To sztuka obserwacji i reagowania: wyłapania, kiedy zespół potrzebuje oddechu, a kiedy brakuje rąk do pracy.
Jak przeprowadzić bezpieczną ewakuację budynku?
Bezpieczną ewakuację z budynku przeprowadza się zgodnie z planem ewakuacji, który uwzględnia specyfikę obiektu i liczbę osób w nim przebywających. W biurowcu najważniejsze jest szybkie opuszczenie pięter i skierowanie pracowników do odpowiednio oznakowanych wyjść ewakuacyjnych. W dużych powierzchniach magazynowych centrów logistycznych czy halach produkcyjnych bardzo duże znaczenie ma zapewnienie drożności dróg ewakuacyjnych, usunięcie przeszkód mogących blokować przejścia oraz koordynacja działań wielu pracowników pracujących równocześnie na dużej przestrzeni. W szpitalu natomiast ewakuacja wymaga szczególnej organizacji, ponieważ pacjenci często potrzebują pomocy personelu medycznego i specjalistycznego sprzętu
W każdym przypadku organizacja ewakuacji musi uwzględniać pięć aspektów:
- oznakowanie dróg ewakuacyjnych,
- czas na reakcję,
- jasną komunikację,
- wyznaczenie odpowiedzialnych osób,
- zapewnienie drożności przejść.

Kiedy należy przeprowadzić ewakuację z budynku?
Ewakuację z budynku należy przeprowadzić wtedy, gdy pojawia się ryzyko zagrożenia życia lub zdrowia. Może to być pożar, ulatniający się gaz, awaria instalacji, zagrożenie chemiczne albo sytuacja kryzysowa związana z bezpieczeństwem publicznym. Zasady ewakuacji wskazują, że decyzję o jej rozpoczęciu podejmuje osoba odpowiedzialna za organizację ewakuacji albo – po przybyciu na miejsce – państwowa straż pożarna.
Kto odpowiada za organizację bezpiecznej ewakuacji z budynku?
Za ewakuację z budynku odpowiada właściciel, zarządca lub administrator obiektu. W miejscu pracy obowiązek ten należy do pracodawcy, który powinien opracować plan ewakuacji, zapoznać pracowników z zasadami postępowania i przeprowadzać regularne szkolenia. Organizacja ewakuacji wymaga również wyznaczenia osób odpowiedzialnych za nadzór nad jej przebiegiem i sprawdzenia, czy wszyscy użytkownicy budynku znają wyjścia ewakuacyjne.
Koordynator ewakuacji — kto może nim zostać i jakie ma zadania?
Koordynatorem ewakuacji może zostać pracownik wyznaczony przez pracodawcę lub zarządcę budynku, posiadający odpowiednie przeszkolenie. Do zadań koordynatora ewakuacji należą kierowanie ruchem podczas zagrożenia, nadzór nad opuszczeniem wszystkich pomieszczeń, kontrolę dróg ewakuacyjnych oraz współpracę ze służbami ratunkowymi. To także on dba o to, by osoby znajdujące się wewnątrz budynku stosowały się do zasad ewakuacji i nie wracały po rzeczy osobiste.
Narzędzia do organizacji ewakuacji budynku
Nowoczesne rozwiązania pozwalają znacznie usprawnić organizację ewakuacji. Oprócz planów i oznakowań coraz większą rolę odgrywają technologie, takie jak system zarządzania ewakuacją, które pozwalają monitorować liczbę osób pozostających w budynku, kontrolować drogi ewakuacyjne oraz integrować dane z systemami bezpieczeństwa. W połączeniu z systemem kontroli dostępu takie narzędzia dają pełniejszy obraz sytuacji i wspierają działania koordynatora ewakuacji.
Nie można też zapominać o ćwiczeniach praktycznych – próbną ewakuację należy regularnie przeprowadzać w zakładach pracy i innych obiektach, by sprawdzić, ile czasu na reakcję potrzebują użytkownicy budynku i jakie trudności mogą się pojawić.
Najczęstsze błędy popełniane podczas organizacji ewakuacji
Podczas ewakuacji może dojść do popełnienia błędu i najczęstsze z nich to:
- brak znajomości planu ewakuacji,
- zablokowane drogi ewakuacyjne,
- panika,
- niewłaściwe oznakowanie wyjść
- korzystanie z drzwi na klamkę, które mogą się zablokować.
Błędy te zdarzają się często, gdy pracownicy traktują próbną ewakuację jako formalność i nie zapoznają się z zasadami postępowania w sytuacji zagrożenia.