Spis treści
Niezależnie od branży, wielkości firmy czy lokalizacji, każda firma powinna posiadać przejrzyste procedury ewakuacyjne i regularnie je testować. W tym celu stosuje się próbne ewakuacje w miejscu pracy. Pozwalają one na praktyczne sprawdzenie organizacji oraz warunków ewakuacji – tak, by w razie realnego zagrożenia wszystko przebiegło sprawnie i bezpiecznie. Poniżej wyjaśniamy, jak zgodnie z przepisami przeprowadzić ćwiczenia ewakuacyjne w zakładzie pracy i dlaczego warto wdrożyć nowoczesny system zarządzania ewakuacją.
Najważniejsze informacje
- Próbna ewakuacja w zakładzie pracy służy praktycznemu sprawdzeniu procedur i warunków bezpieczeństwa.
- Obowiązek jej przeprowadzania regulują przepisy o ochronie przeciwpożarowej oraz Kodeks pracy.
- Za organizację ćwiczeń ewakuacyjnych odpowiedzialny jest właściciel lub zarządca budynku.
- Ćwiczenia należy przeprowadzać co najmniej raz na dwa lata w obiektach, w których stale przebywa ponad 50 osób.
- Prawidłowo zorganizowana próbna ewakuacja składa się z planowania, szkolenia, realizacji oraz analizy i dokumentacji.
- Nowoczesne systemy IT mogą znacznie usprawnić zarządzanie i monitorowanie przebiegu ewakuacji.
- Udział w próbnej ewakuacji jest obowiązkiem pracownika i wlicza się do jego czasu pracy.
Jakie przepisy regulują próbną ewakuację w zakładzie pracy?
Próbną ewakuację w zakładzie pracy regulują przepisy takie jak Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, obiektów budowlanych i terenów. Zgodnie z nimi właściciel lub zarządca obiektu ma obowiązek przeprowadzania próbnej ewakuacji w określonych przypadkach.
Kwestie związane z obowiązkiem zapewnienia bezpiecznych warunków pracy – w tym ewakuacji – są opisane w Kodeksie pracy oraz aktach wykonawczych dotyczących bhp w zakładzie pracy. W przepisach uwzględnia się m.in. konieczność organizacji szkoleń z ewakuacji pracowników oraz praktycznych ćwiczeń dla osób będących stałymi użytkownikami obiektu.
Czym jest próbna ewakuacja w miejscu pracy?
Próbna ewakuacja w zakładzie pracy polega na przeprowadzeniu symulowanego opuszczenia budynku przez pracowników i inne osoby przebywające w obiekcie. Jej celem jest sprawdzenie skuteczności procedury ewakuacji oraz działania koordynatorów ewakuacji, oraz zweryfikowanie, czy infrastruktura – np. drogi ewakuacyjne i systemy ostrzegania – działa prawidłowo.
Scenariusz próbnej ewakuacji może zakładać różne sytuacje zagrożenia, np. pożar, wyciek gazu czy zagrożenie chemiczne. Ważne, by każdy uczestnik ćwiczenia znał swoje obowiązki, a całość była dokumentowana w formie raportu (np. protokół z próbnej ewakuacji), który pozwala na analizę i ewentualne poprawki w procedurach.
Kto i kiedy ma obowiązek przeprowadzić próbną ewakuację w zakładzie pracy?
Próbną ewakuację w zakładzie pracy ma obowiązek przeprowadzić właściciel lub zarządca obiektu budowlanego, który zgodnie z przepisami zalicza się do kategorii zagrożenia ludzi ZL I–V (np. biura, szkoły, magazyny, zakłady pracy, centra handlowe).
Obowiązek ten powstaje m.in. w przypadku:
- rozpoczęcia korzystania z obiektu przez nowych użytkowników,
- wprowadzenia zmian w organizacji przestrzeni lub układzie funkcjonalnym budynku,
- raz na dwa lata – w obiektach, gdzie przebywa powyżej 50 osób będących stałymi użytkownikami.
Warto dodać, że niezależnie od formalnego obowiązku, regularne ćwiczenia ewakuacyjne w zakładzie pracy są rekomendowane jako element prewencji i budowania świadomości bezpieczeństwa.
Jak właściwie przeprowadzić ćwiczenia ewakuacyjne w zakładzie pracy?
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczeń ewakuacyjnych w zakładzie pracy polega na wcześniejszym przygotowaniu scenariusza, poinformowaniu odpowiednich służb – np. państwowej straży pożarnej – oraz przeszkoleniu uczestników.
Etapy dobrze zorganizowanej próbnej ewakuacji:
- Planowanie i przygotowanie, określenie terminu, zakresu ćwiczenia i przypisanie ról (koordynatorzy ewakuacji, osoby kontrolujące drogi ewakuacyjne itp.).
- Szkolenie z ewakuacji w zakładzie pracy, przypomnienie zasad ewakuacji, punktów zbiórki i zachowań w sytuacjach zagrożenia.
- Realizacja próbnej ewakuacji, rozpoczęcie alarmu, kontrola czasu opuszczenia budynku, monitorowanie reakcji uczestników.
- Analiza i dokumentacja, sporządzenie protokołu, zebranie uwag, wskazanie obszarów do poprawy.
Warto wykorzystać nowoczesne narzędzia IT, takie jak system kontroli dostępu i systemy do zarządzania ewakuacją, który umożliwia błyskawiczną weryfikację obecności osób w budynku, automatyczne generowanie raportów i cyfrową koordynację całej akcji ewakuacyjnej.
Podsumowanie
Ćwiczenia ewakuacyjne w zakładzie pracy nie są tylko obowiązkiem wynikającym z przepisów ale przede wszystkim to inwestycja w bezpieczeństwo i odpowiedzialność wobec pracowników. Regularna, dobrze zaplanowana próbna ewakuacja pomaga zminimalizować ryzyko, poprawia procedury i daje realną szansę na ochronę życia i zdrowia w sytuacji kryzysowej. Dzięki nowoczesnym systemom, takim jak EntryWise, proces ten może być szybki, przejrzysty i w pełni kontrolowany.
